ไซบูทรามีน (Sibutramine) เป็นสารที่ใช้ในยาลดความอ้วน โดยทำงานโดยการเพิ่มระดับสารเคมีในสมองที่เรียกว่า serotonin และ norepinephrine ซึ่งช่วยควบคุมความอยากอาหารและเพิ่มการเผาผลาญพลังงานไซบูทรามีนมีความเสี่ยงต่อสุขภาพหลายอย่าง ซึ่งทำให้หลายประเทศรวมถึงไทยห้ามใช้และจำหน่ายสารนี้
ไซบูทรามีน มีประสิทธิภาพในการลดนํ้าหนักได้มากกว่ายาหลอกประมาณ 4-5 กิโลกรัม โดยพบว่าจะลดนํ้าหนักได้ดีในช่วงแรกคือ ประมาณ 6 เดือนแรก หลังใช้ยาอย่างไรก็ตาม ช่วงหลังจากนั้น ยานี้จะไม่สามารถลดนํ้าหนักได้เพิ่มขึ้น จะช่วยเพียงคงนํ้าหนักไว้ให้คงที่
ผลข้างเคียง: การใช้ไซบูทรามีนสามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงได้ ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ดังนี้
1. ผลกระทบทางจิต : ไซบูทรามีนเป็นสารที่มีผลกระทบทางจิตใจอย่างมาก อาจทำให้เกิดอาการซึมเศร้าหรือวิตกกังวลที่รุนแรง และมีความเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อสารเสพติดและพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการทำให้ตนเองบาดเจ็บหรือเสียชีวิต
2. ผลกระทบทางร่างกาย : การใช้ไซบูทรามีนอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงทางร่างกายอย่างรุนแรง เช่น ความดันโลหิตสูง, หัวใจเต้นเร็ว, ประสาทที่หดตัว และอาจเป็นสาเหตุให้เกิดอาการหัวใจวายหรือหัวใจวายเต้นเร็วในบางกรณี
การควบคุมทางกฎหมาย การควบคุมทางกฎหมายของประเทศไทย จัดไซบูทรามีนเป็นวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 1 ตามประมวลกฎหมายยาเสพติด การใส่สารดังกล่าวจะเข้าข่ายมีความผิดตามประมวลกฎหมายยาเสพติด โดยมีใจความสำคัญดังนี้
- การผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่ายหรือมีไว้ในครอบครอง ซึ่งวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 1 โดยไม่ได้รับอนุญาต จำคุกไม่เกิน 10 ปี และปรับ ไม่เกิน 1,000,000 บาท
- การผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่าย มีไว้ในครอบครองหรือนำผ่าน ซึ่งวัตถุออกฤทธิ์ ในประเภท 1 เพื่อการค้า/ก่อให้เกิดการแพร่กระจายในกลุ่มประชาชน/จำหน่ายบุคคลอายุต่ำกว่า 18 ปี/ จำหน่ายในสถานศึกษา สถานที่อันเป็นที่เคารพ/ การกระทำโดยใช้กำลังประทุษร้าย/ การกระทำโดยมีอาวุธ จำคุกตั้งแต่ 1-15 ปี และปรับตั้งแต่ 100,000 – 1,500,000 บาท
- นำผ่านซึ่งวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 1 โดยไม่ได้รับอนุญาต จำคุกไม่เกิน 5 ปี และปรับไม่เกิน 500,000 บาท
- การนำผ่านวัตถุออกฤทธิ์ โดยมีการแปรรูปหรือแปรสภาพวัตถุออกฤทธิ์เป็นอย่างอื่น หรือเปลี่ยนหีบห่อที่บรรจุวัตถุออกฤทธิ์ โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเลขาธิการ อย. จำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ผู้ใดจูงใจ ชักนำ ยุยงส่งเสริม ใช้อุบายหลอกลวง ขู่เข็ญ ใช้กำลังบังคับ ใช้อำนาจครอบงำผิดคลองธรรม หรือใช้วิธีข่มขืนใจด้วยประการอื่นใด ให้ผู้อื่นเสพวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 1 จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 500,000 บาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ
- โฆษณาเกี่ยวกับวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 1 โดยไม่ได้รับอนุญาต จำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ - ปรับอีกวันละไม่เกิน 10,000 บาท ตลอดระยะเวลาที่ยังฝ่าฝืนหรือจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง