บทบาทของ Prebiotics และ Probiotics ที่นอกเหนือจากการปรับสมดุลลำไส้

ความนิยมของผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของลำไส้และทางเดินอาหารนั้นได้รับความสนใจจากคนทั่วไปมาตลอดเวลา ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการช่วยย่อย และขับถ่ายจึงเป็นที่นิยมมาตลอด และในปัจจุบันแล้วคนส่วนใหญ่จะทราบกันดีถึงนิยามของคำว่า Prebiotics และ Probiotics  ในด้านของการปรับสมดุลของระบบทางเดินอาหาร แต่ทั้งสองสิ่งนี้มีประโยชน์มากกว่านั้น ซึ่งขอทำความเข้าใจนิยามของ Prebiotics และ Probiotics กันก่อน

            Prebiotics เป็นสารอาหารแก่จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในร่างกาย ซี่งนอกจากจะเป็นสารอาหารให้แก่เชื้อจุลินทรีย์แล้ว ยังมีคุณสมบัติในการเป็นใยอาหารที่ละลายน้ำได้ดี จึงช่วยในการขับถ่าย และช่วยให้ชะลอการดูดซึมน้ำตาลเข้าสูร่างกาย จะพบได้ว่า ผลิตภัณฑ์บางรายการ จะเลือกใช้เพียงพรีไบโอติกส์เพียงอย่างเดียวเท่านั้น เนื่องจากสามารถช่วยในการขับถ่ายและกระตุ้นการเติบโตของจุลินทรรีย์ได้ ทั้งยังสามารถใช้ได้กับผลิตภัณฑ์ที่ผ่านความร้อนสูงได้

            Probiotics หรือตัวเชื้อจุลินทรีย์ เป็นเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์แก่ร่างกาย ในปัจจุบัน เชื้อ โปรไบโอติกส์ที่ทาง อย. ประเทศไทยสามารถอนุญาตให้ใช้ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารได้ จะมีรายการดังที่ปรากฏใน ประกาศกระทรวงสาธารนสุข เรื่อง การใช้จุลินทรีย์โพรไบโอติกส์ในอาหาร

อย่างไรก็ตาม สภาพที่เหมาะสมในการมีชีวิตของโพรไบโอติกส์คือในร่างกายของสิ่งมีชีวิต ดังนั้น ผลิตภัณฑ์ประเภทนี้ จึงต้องมีการเก็บรักษาเป็นอย่างดี ในอุณหภูมิที่เหมาะสม และต้องมีการผลิตที่เหมาะสม ที่จะช่วยรักษาชีวิตของเชื้อจุลินทรีย์ไว้ได้

            Beta-glucans จากยีสต์เป็นผลิตภัณฑ์ที่มาจากโครงสร้าง Poly saccharides ของเชื้อจุลินทรีย์ที่ตายไปแล้ว ซึ่งโครงสร้างดังกล่าวนั้นมีคุณสมบัติในการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ซึ่ง Beta-gulcans จากยีสต์นั้น จะมีความคล้ายคลึงกับ Beta-glucans จากเห็ดต่างๆ แต่จะแตกต่างจากที่มาจากพืช ทั้งนี้ในอนาคต สารกลุ่มพวก Beta-glucans รวมไปถึงผลิตภัณฑ์จากเชื้อจุลินทรีย์ที่ตายไปแล้ว อาจถูกจัดกลุ่มความรู้ให้อยู่ในหมวดหมู่นี้ ถ้ามีการศึกษาที่มากเพียงพอ (ไม่กล้าเคลมว่าจะเป็น Post biotics ครับ เลยเขียนแปลกๆ)

ประโยชน์ของ Pro-Prebiotics ที่นอกเหนือจากปรับสมดุลลำไส้

●  ช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาลเข้าสู่ร่างกาย
●  ช่วยในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในระบบทางเดินหายใจ
●  ช่วยปรับสมดุลของช่องคลอด

            แม้ว่าระบบทางเดินอาหาร กับระบบทางเดินปัสสาวะและช่องคลอดจะเป็นคนละช่องทางกัน แต่ก็พบว่า การรับประทาน โพรไบโอติกส์กลุ่ม Lactobaciullus โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Lactobacillus rhamnosus และ Lactobacillus acidophilus นั้นสามารถลดการติดเชื้อในช่องคลอดได้

●  ช่วยลดอาการเมาค้าง

มีอยุ่ช่วงหนึ่งที่มีความเชื่อว่า การทานนมเปรี้ยวจะช่วยลดปริมาณแอลกอฮอล์ในลมหายใจได้ ซึ่งยังไม่พบการศึกษาที่สนับสนินความคิดนี้ อย่างไรก็ตาม การศึกษาวิธีลดความบาดเจ็บทางร่างกายหลังการดื่มแอลกอฮอล์ เช่น การทำร้ายตับของแอลกอฮอล์, อาการตัวแดงหลังทานเหล้า น้้นก็มีการศึกษาอยู่ตลอดเและมีแนวโน้มว่าจุลินทรีย์หลายกลุ่มสามารถช่วยลดอาการดังกล่าวได้