Surfactant สารทำความสะอาด ที่หลายคน..ไม่รู้จัก⁉️

     สารลดแรงตึงผิว (Surfactant) เป็นสารที่เมื่อละลายน้ำแล้วจะช่วยลดแรงตึงผิวของน้ำ ซึ่งคำว่า Surfactant มาจากคำว่า Surface active agent มีคุณสมบัติที่สำคัญ 2 ส่วน คือ ส่วนหัวที่เป็น Hydrophilic (ชอบน้ำ) และส่วนหางที่เป็น Hydrophobic (ชอบน้ำมัน)

การทำงานของ SURFACTANT

      หลักการทำงานของ Surfactant คือ ส่วนหัวที่ชอบน้ำจับกับน้ำ ส่วนหางที่ชอบน้ำมันจับกับสิ่งสกปรกพวกไขมันที่ไม่สามารถละลายน้ำได้ ทำให้สิ่งสกปรกหลุดออกไปแขวนลอยอยู่ในน้ำ

ประเภทของ SURFACTANT

      Surfactant แบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ขึ้นอยู่กับประจุไฟฟ้าที่อยู่บนส่วนหัว (Hydrophilic)

1. Aninonic Surfactant (-) สารลดแรงตึงผิวชนิดประจุลบ เป็นสารกลุ่มหลักของผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด ช่วยชะล้างสิ่งสกปรกได้ดีมาก มีฟองมาก และละลายน้ำได้ดี แต่ค่อนข้างระคายเคืองผิว นิยมใช้กันมากใน สบู่ แชมพู ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าต่างๆ น้ำยาล้างจาน น้ำยาล้างรถ  เช่น SLS (Sodium laureth sulfate), SLES(Sodium laureth sulfate), Sarcosinate, Sodium / Ammonium Lauryl Ether Sulphate,  Sodium /Ammomiun LaurylSulphate,  Linear Alkyl Benzene Sulphonate ( LAS) เป็นต้น
   
   
2. Cationic Surfactant (+) สารลดแรงตึงผิวชนิดประจุบวก สารกลุ่มนี้ไม่มีความสามารถในการทำความสะอาด และไม่มีฟอง แต่สามารถเกาะและเคลือบเส้นผมได้ดี จึงนิยมใช้ในกลุ่มของ ครีมนวดผม หรือ น้ำยาปรับผ้านุ่ม เช่น Cetyltrimethyl ammonium bromide (CTAB), benzalkonium chloride, Polyquaternium, Alkyltrimethyl ammoniumchloride เป็นต้น
   
   
3. Amphoteric Surfactant (+,-) สารลดแรงตึงผิวที่มีทั้งประจุบวกและลบ สารทำความสะอาดกลุ่มน้ำมีคุณสมบัติทนต่อน้ำกระด้าง อ่อนโยนต่อผิว สามารถใช้ร่วมกับ SLS, SLES ได้ดี เมื่อใช้ร่วมกันสามารถทำให้ผลิตภัณฑ์มีเนื้อข้นขึ้นได้ ให้ฟองนุ่มมาก แต่ทำความสะอาดได้ไม่ดีเท่า Anionic Surfactant จึงนิยมใช้ร่วมกัน สารในกลุ่มนี้เช่น Cocamidoproply Betain เป็นต้น
   
   
4. Nonionic Surfactant สารลดแรงตึงผิวชนิดนี้ไม่มีประจุ สารในกลุ่มนี้มีแตกต่างกันไป ตั้งแต่ละลายน้ำไม่ได้ จนละลายน้ำได้ดีมาก สารกลุ่มนี้อ่อนโยนต่อผิวมาก แต่ไม่ให้ฟอง บางคนไม่ชอบเพราะไม่มีฟอง ทำให้รู้สึกว่าไม่สะอาด จริงๆแล้ว การมีฟองหรือไม่มี ไม่ได้เกี่ยวกับการทำความสะอาด ชะล้างสิ่งสกปรกเลย มันจึงเป็นความเชื่อผิดๆที่ว่ายิ่งฟองเยอะยิ่งสะอาด  การที่ฟองยิ่งเยอะจะทำให้ผิวเรายิ่งระคายเคืองด้วยซ้ำ เช่น Lauryl Glucoside, PEG-6 Caprylic/Capric Glycerides เป็นต้น  ซึ่งนิยมใช้ใน เจลล้างหน้าสูตรไม่มีฟอง และ ผลิตภัณฑ์กลุ่มล้างเครื่องสำอางต่างๆ
   

      เรามาสรุปความสามารถของ Surfactant ทั้ง 4 ชนิด กันนะคะ จะเห็นว่าสารลดแรงตึงผิวที่มีประจุลบจะมีคุณสมบัติทำให้เกิดฟองดีที่สุด ส่วนสารลดแรงตึงผิวที่มีทั้งประจุบวกและลบจะมีคุณสมบัติในการทำให้พื้นผิวอ่อนนุ่มดีที่สุด สารลดแรงตึงผิวแต่ละชนิดมีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกัน ในปัจจุบันได้มีการนำสารลดแรงตึงผิวแต่ละชนิดมาผสมกันในอัตราส่วนที่เหมาะสม เพื่อให้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

ที่มา : https://dss.go.th, https://content.chemipan.net

    "เป็นอย่างไรบ้างคะ ลองพลิกดูหลังฉลากผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางกลุ่มทำความสะอาดกันดูนะคะ ว่าใช้ Surfactant กลุ่มไหนกันอยู่เอ่ย?? แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้านะคะ สวัสดีค่ะ"

มิสเดอร์มา
by Derma Innovation