Finger Root คือ? สมุนไพรจากครัวสู่ ‘อาหารเสริม’ เพื่อสุขภาพที่ผู้บริโภคต้องการ

Finger Root หรือ กระชายขาว ถือเป็นสมุนไพรที่อยู่คู่ครัวคนไทยมาอย่างยาวนาน แต่ไม่เพียงแค่ใช้เป็นเครื่องเทศหรือส่วนผสมในอาหารกระชายขาวเท่านั้น Finger Root ยังเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยามากมาย จนได้ชื่อว่าเป็น “โสมไทย” ในวงการแพทย์แผนไทยเลยทีเดียว ด้วยคุณสมบัติในการเสริมพลังให้ร่างกายและบำรุงสุขภาพ กระชายขาวจึงได้รับการยอมรับในฐานะสมุนไพรที่มีคุณค่ามากกว่าการเป็นแค่เครื่องปรุงรส เมื่อพิจารณาจากประโยชน์ที่หลากหลายเหล่านี้ Finger Root จึงเป็นตัวเลือกสำคัญในการพัฒนาอาหารเสริมและผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพที่ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในยุคปัจจุบัน

Finger Root คืออะไร?

Finger Root หรือที่รู้จักกันในชื่อ กระชาย กระชายขาว หรือ กระชายเหลือง ทั้ง 3 ชื่อนี้เป็นพืชชนิดเดียวกัน ชื่อวิทยาศาสตร์ Boesenbergia rotunda (L.) Mansf. มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  โดยเฉพาะในประเทศไทยและประเทศแถบเอเชียอื่น ๆ เป็นสมุนไพรที่มีคุณสมบัติทางการแพทย์และการบำรุงสุขภาพโดยรวม เช่น เสริมภูมิคุ้มกัน กระตุ้นการไหลเวียนเลือด บรรเทาอาการปวด และบำรุงระบบย่อยอาหาร ลักษณะของกระชายจะมีสีขาวอมเหลือง และมีรสที่เผ็ดเล็กน้อย อีกทั้งรากของกระชายขาวมีลักษณะคล้ายกับนิ้วมือ ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ ‘Finger Root’ นั่นเอง

กระชายขาว ต่างจาก กระชายประเภทอื่นไหม? 

ประเภทของกระชายนั้นมีอยู่ 3 สายพันธุ์หลัก ๆ คือ กระชายดำ กระชายแดง และกระชายขาว (หลาย ๆ คนอาจเรียกว่า กระชายเหลือง) ซึ่งในบทความนี้เราจะพูดถึง ‘กระชายขาว’ เป็นหลัก กระชายขาวนั้นจัดเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่งที่อยู่ในตระกูลขิง ซึ่งมีเหง้าหรือรากใต้ดินที่ใช้ในการทำยาสมุนไพรและเครื่องเทศ เนื่องจากมีกลิ่นที่ไม่จัดจ้านเกินไป สามารถใช้ในเครื่องดื่ม สมุนไพร และอาหารต่าง ๆ ได้หลากหลาย กระชายขาวมักมีลักษณะเหง้าสีขาวหรือครีมอ่อน มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว และมีรสชาติเผ็ดร้อนเล็กน้อย ส่วนกระชายดำ จะมีรสชาติเผ็ดร้อนแรงและมีสีเข้มกว่า และกระชายแดง มีเหง้าสีแดงหรือชมพูเข้ม ใช้รักษาปัญหาสุขภาพที่แตกต่างกันไป กระชายขาวจะแตกต่างจากกระชายดำและกระชายแดงทั้งในด้านลักษณะของเหง้า รสชาติ และการใช้งานในการรักษาโรคหรือปรุงอาหาร โดยกระชายขาวมักใช้ในอาหารและการรักษาโรคที่เกี่ยวข้องกับการย่อยอาหาร และการลดการอักเสบเป็นหลัก

ประโยชน์ของ Finger Root

• ต้านอนุมูลอิสระ: Panduratin A จากกระชายขาวมีความสามารถในการยับยั้งการเกิดอนุมูลอิสระและการออกซิเดชันในร่างกาย ซึ่งช่วยปกป้องสมองและเซลล์จากความเสียหายจากอนุมูลอิสระ เช่น การป้องกันการเกิดลิพิดเปอร์ออกซิเดชันในสมองและการลดการผลิตอนุมูลอิสระภายในเซลล์
• กำจัดสารพิษ: กระชายมีสาร Pinostrobin มีฤทธิ์เพิ่มประสิทธิภาพของเอนไซม์ที่กำจัดสารพิษในตับ และช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็ง โดยการบริโภครากกระชายสามารถช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งได้ โดยเฉพาะในเซลล์มะเร็งในระบบทางเดินอาหารและมะเร็งเต้านม
• เสริมฮอร์โมน: กระชายขาวช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย ซึ่งเป็นประโยชน์สำหรับทั้งผู้ชายและผู้หญิงในการดูแลสุขภาพฮอร์โมน เช่น ช่วยบรรเทาอาการวัยหมดประจำเดือนในผู้หญิง และช่วยเสริมสมรรถภาพทางเพศให้ บำบัดโรคนกเขาไม่ขันหรือโรคอีดีสำหรับเพศชายด้วย
• รักษาภาวะอ้วน: ภาวะอ้วนเป็นโรคทางเมตาบอลิซึมที่เกิดจากการสะสมของไขมันในร่างกาย ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคตับและโรคหลอดเลือดหัวใจได้ Panduratin A จาก กระชายขาว ได้รับการศึกษาว่าเป็นสารที่สามารถกระตุ้น AMP-activated protein kinase (AMPK) ซึ่งมีบทบาทในการควบคุมการใช้พลังงานในเซลล์ โดยการกระตุ้น AMPK จะช่วยเพิ่มการเผาผลาญกรดไขมันและลดการสังเคราะห์ไขมันในร่างกายได้
• ต้านการอักเสบ: Panduratin A และ hydroxypanduratin A ที่สกัดจากกระชายขาวสามารถยับยั้งการผลิตสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบ เช่น ไนตริกออกไซด์ (NO) และโพรสตาแกลนดิน E2 (PGE2)
• ต้านแบคทีเรียในลำไส้: Pinostrobin และ Panduratin A ในกระชายขาว มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย Escherichia coli ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการจุกเสียด นอกจากนี้ Pinostrobin ยังมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรียในลำไส้ เช่น Helicobacter pylori ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคกระเพาะ และช่วยลดการอักเสบในแผลกระเพาะอาหาร ทำให้แผลหายเร็วขึ้น

สารสกัดสำคัญของกระชายขาวในอาหารเสริม

ส่วนที่นิยมนำมาทำสารสกัดกระชายขาวคือ เหง้ากระชายขาว ซึ่งจะมีสรรพคุณทางยาได้อย่างเต็มที่นั้น ควรเป็นกระชายที่มีอายุ 6 เดือนขึ้นไป และควรเป็นกระชายที่เก็บเกี่ยวในฤดูแล้ง เพราะเหง้าจะสะสมสารออกฤทธิ์ไว้เต็มที่แล้ว โดยสารสำคัญ 2 ตัวที่พบมากในกระชายขาว คือ Pandulatin A (แพนดูราทินเอ) และ Pinostrobin (พิโนสโตรบิน) ซึ่งทั้งสองสารนี้มีคุณสมบัติที่สำคัญในการช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัสและมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ นอกจากนี้ยังมีการวิจัยพบว่า Pandulatin A ช่วยในการกระตุ้นการเผาผลาญไขมัน และ Pinostrobin มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายจากการเกิดปฏิกิริยาฟรีราดิเคิล การนำสารสกัดเหล่านี้มาใช้ในอาหารเสริมจึงสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการบำรุงสุขภาพและเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

รูปแบบอาหารเสริมที่นิยมจากการสกัดกระชายขาว

อาหารเสริมที่ใช้สารสกัดจากกระชายขาวในปัจจุบันได้รับความนิยมในหลายรูปแบบ โดยเฉพาะในรูปแบบแคปซูลและแคปซูลเจลลาติน ซึ่งสะดวกต่อการบริโภคและช่วยให้การควบคุมปริมาณสารสกัดทำได้ง่ายและแม่นยำ นอกจากนี้ยังมีรูปแบบผงที่สามารถผสมในเครื่องดื่ม เช่น ชา เพื่อตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคที่สนใจในผลิตภัณฑ์ที่ช่วยเสริมสร้างสุขภาพแบบธรรมชาติ ทำให้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของกระชายขาวจึงเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ที่มองหาสมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อร่างกายโดยไม่ต้องพึ่งพายาหรือสารเคมี

นอกจากนี้ ในแง่มุมของผู้ประกอบการ การนำสารสกัดกระชายขาวมาใช้ในผลิตภัณฑ์เหล่านี้จะต้องผ่านกระบวนการสกัดและควบคุมคุณภาพอย่างเข้มงวด เพื่อให้สารสำคัญอย่าง Pandulatin A และ Pinostrobin มีความเข้มข้นและประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งนี้ ผู้ผลิตควรคำนึงถึงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ไม่เพียงแค่ตอบโจทย์ความต้องการของตลาด แต่ยังคำนึงถึงการรักษามาตรฐานและความปลอดภัยในการผลิตอาหารเสริมจากกระชายขาว เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ที่ออกสู่ตลาดได้รับความไว้วางใจจากผู้บริโภค

คำแนะนำในการทานอาหารเสริมที่มีสารสกัดจากกระชายขาว

• ไม่ควรรับประทานกระชายขาวดิบ หรือการปั่นและคั้นสด เนื่องจากอาจมีสารที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหารได้
• การบริโภคกระชายขาวในปริมาณที่เกินความจำเป็นและต่อเนื่องเป็นเวลานาน อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ได้ อาทิ อาการร้อนใน แผลในปาก เหงือกร่น และภาวะใจสั่น ซึ่งเกิดจากฤทธิ์ร้อนของกระชายขาวที่ส่งผลต่อสมดุลภายในร่างกาย
• ไม่ควรใช้ในผู้ที่มีความผิดปกติของตับและไต หญิงตั้งครรภ์ รวมถึงผู้ที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือดหรือเกล็ดเลือด และผู้ที่มีโรคเกล็ดเลือดต่ำ

Finger Root ราชาแห่งสมุนไพร สู่ผลิตภัณฑ์ที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการ

นอกจาก Finger Root  หรือ กระชายขาว จะนิยมถูกนำมาทำเป็นอาหารเสริม เพื่อบรรเทาและรักษาอาการต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับสุขภาพแล้ว กระชายขาวยังสามารถนำมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบใหม่ เช่น สเปรย์กระชายสำหรับบรรเทาอาการไอเจ็บคอและระงับกลิ่นปากได้อีก เนื่องจากในกระชายขาวมีน้ำมันหอมระเหย ที่ประกอบไปด้วยสารสำคัญ เช่น Pinene และ Cineole ซึ่งมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย บรรเทาอาการไอเจ็บคอ ฉีดแล้วยังไม่ทำให้ฟันผุอีกด้วย เห็นสรรพคุณมากมายของราชาสมุนไพร ‘กระชายขาว’ แล้ว หากต้องพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพด้วยกระชายขาว Derma Innovation ช่วยให้คุณนำสรรพคุณอันน่าทึ่งของกระชายขาวมาสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการของผู้บริโภค เริ่มตั้งแต่การคำนวณปริมาณที่ร่างกายควรได้รับ การคัดสรรกระชายขาวที่ได้คุณภาพ ผ่านการะบวนการผลิตจากโรงงานที่มีมาตรฐานภายใต้มาตรฐานสากล จนการนำวางขายออกสู่ตลาด เลือกปรึกษาเลยที่ Derma Innovation

ขอขอบคุณข้อมูลจากงานวิจัย : mahidol.ac.th, opsmoac.go.th, onlinelibrary.wiley.com